Μοντερνισμός + Αριστερά

"Η Αισθητική, είναι η Ηθική του μέλλοντος"
Νίτσε

Και μια και μιλάμε(;) για Αισθητική πολύ τούτο τον καιρό και για Τέχνες, δυο λόγια για ένα ζήτημα, που χαρακτήρισε τον αιώνα που πέρασε και χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον, στο δεύτερο μισό του. Τον Μοντερνισμό.
Οι Τέχνες και οι άνθρωποί τους, την περίοδο αυτή, υπήρξαν από τα κεντρικά περιεχόμενα συζητήσεων και για καλό και για κακό. Ίσως γιατί, οι άνθρωποι που ασχολούνται με την Τέχνη, είναι πιο ευάλωτοι. Και γιατί τους αναγκάζουν, να πρέπει ν' αποδεικνύουν συνεχώς, τη σοβαρότητα και την αναγκαιότητά τους. Κάτι που κάνουν πάντα με όσους εχθρεύονται ή τους αισθάνονται ως απειλή οι κατεστημένοι. Μέχρι να τους υποτάξουν ή να τους εξουδετερώσουν! Και έτσι, αυτοί βρέθηκαν να μιλάνε περισσότερο, τακτικότερα και μαχητικότερα, απ' ό,τι σε άλλες περιπτώσεις, για ό,τι είχε σχέση με το ρεύμα αυτό και στην Τέχνη, που επισημαίνω. Φιλοδοξούσε, από υπάρξεώς του, να επηρεάσει πολύ περισσότερα πράγματα και το κατάφερε. Και γιατί το κατεστημένο, αρχαϊκό, πατερναλιστικό, εχθρικό σε κάθε νεωτερισμό, δεν ήθελε ν' ακούσει περί αυτού. Το έβλεπε σαν απειλή. Και εδώ που τα λέμε, ήταν! Η αντιπαράθεση γινόταν, ανάμεσα στο κλασσικό και στο μοντέρνο. Στην συντήρηση και στην πρόοδο / στον εγκλωβισμό και στην απελευθέρωση. Μετά την αρχική σχέση του με το φασισμό και το ναζισμό που τον υιοθέτησαν για να έχουν την καινοτόμα έκφρασή τους στην Τέχνη. Οι Ρώσοι επαναστάτες που το είδαν σαν μέρος του σχεδίου τους και οι Αμερικάνοι, χωρίς δεσμεύσεις από την παράδοση, είναι οι πρώτοι που έσπασαν το φράγμα αποκλεισμού και τον υιοθέτησαν. Αλλά και στη συνέχεια, ήταν και οι πρώτοι, που τον διέφθειραν. Η κάθε πλευρά με διαφορετικό τρόπο, λόγο και αιτία.
Ο Μοντερνισμός, καθόρισε και επηρέασε, πολύ περισσότερα από τις Τέχνες. Βοήθησε, ώστε να υπάρξει μια συζήτηση. Να υπάρξουν ματιές, επάνω σε στοιχεία της ζωής μας και του πολιτισμού μας, που το κατεστημένο αδυνατούσε να το κάνει και γιατί δεν ήθελε να το κάνει. Mια παγκόσμια ειρηνική επανάσταση.
…
Ο Μοντερνισμός, έχει από καιρό κλείσει τον κύκλο του, όπως τον ξέραμε. Το κατεστημένο, δεν τον παλεύει πια, τον χρησιμοποιεί, φυσικά υπονομευμένο, ξεδοντιασμένο και απονευρωμένο.
Δέστε την εξέλιξη που είχε το ΡΟΚ, για παράδειγμα. Από την καταγγελία και την εξέγερση, στην "μπίσνα" και από τα Εξάρχεια στο Μέγαρο.
Ίσως και γιατί, δεν μεσολαβούν πια πρόσωπα με την συγκρότηση, την σοβαρότητα και την απήχηση, που στην δημιουργία αυτού του ιστορικού ρεύματος στην Τέχνη υπήρχαν. Αλλά δεν υπάρχει και το περιβάλλον που τότε υπήρχε. Οι αρχές και τα κριτήρια.
Και εδώ ακριβώς, έχει ευθύνη γι' αυτά που συμβαίνουν και το ίδιο το κίνημα του Μοντερνισμού. Οι μεταμορφώσεις του και οι μεταλλάξεις του. Σε πάρα πολλά, γι' αλλού ξεκίνησε και αλλού πια κινείται. Έχασε την δυναμική του και έγινε "στυλ".
Από την άλλη, όταν κάτι κλείνει τον ιστορικό του κύκλο και δεν μπορεί να εξελιχθεί άλλο, τότε επόμενα συντηρητικοποιείται. Αυτό αποτελεί κατά τεκμήριο μια νομοτέλεια!
Γιατί και η ρήξη, η τομή, η υπέρβαση, η επανάσταση, δεν έχουν ανοικτές τις ημερομηνίες λήξης, στο ιστορικό γίγνεσθαι. Υπάρχουν μέχρι και αυτά να κλείσουν τον κύκλο τους και να απαιτηθούν, νέες ρήξεις, τομές, υπερβάσεις, επαναστάσεις! Αυτό είναι η διαλεκτική της Ζωής. Αλλιώς για την οργάνωση και την εξέλιξή της, θα αρκούσαν τα θρησκευτικά δόγματα και η μεταφυσική. Ο Μεσαίωνας δηλαδή.
Αλλά και η σκέψη και η συζήτηση, που δεν την ενδιαφέρει το κατεστημένο, παρά μόνο κριτικά, έχει και ανιχνεύει πια άλλες προσεγγίσεις, με σημαντικές παρατηρήσεις και ενστάσεις, σχετικά με την εξέληξη του μοντερνισμού και με τις πρακτικές του, όπως τις γνωρίσαμε. Χωρίς να μπορεί να ισχυριστεί κάποιος, πως ανιχνεύουν, επιχειρούν και καταθέτουν, σοβαρά δείγματα υπέρβασης. Η δυσκολία είναι μεγάλη! Απαιτούνται πολλά. Αγώνας πολλών, συλλογικότητες και ακόμα, καλές και ευνοϊκές συγκυρίες. Κι όλ' αυτά μέσα σ' ένα κλίμα πολλές φορές /τις περισσότερες/ αρνητικό.
Υπάρχουν όμως, παρ' όλ' αυτά, αρχές και αξίες, που προέκυψαν με τον Μοντερνισμό και που αποτελούν κατακτήσεις με ισχύ διαχρονική, θα έλεγα χωρίς επιστροφή, αν και πολλοί ανεκδιήγητοι συντηρητικοί τις εχθρεύονται. Πρώτη και σημαντικότερη, είναι η παραδοχή, πως δεν έχει αξία η απόλυτη στόχευση, σε μια ενιαία/ δογματική απάντηση. Αλλά η αντίληψη, πως πρέπει να υπάρχουν απαντήσεις. Με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες και όχι με τη λογική της περιχαράκωσης ή της επιβολής. Απαντήσεις, που θα πρέπει να είναι σε μια διαλεκτική σχέση, με μια συνολικότερη αίσθηση και ματιά για τον κόσμο και όχι ανταγωνιστικά, είτε αμυντικά, είτε επιθετικά. Και φυσικά να υπάρχει και χώρος για ερωτήματα. Μια κοινωνία που έχει μόνο απαντήσεις, είναι μια κοινωνία σε παρακμή και επικίνδυνη.

Υπάρχουν ωστόσο και ενστάσεις και διαφορές. Μια μεγάλη, είναι οι αυθαιρεσίες των "αυτοματισμών" στην Τέχνη και όχι μόνο. Η έπαρση και η αλαζονεία δημιουργών και έργων. Η υπερβολική έμφαση, στην αυθαιρεσία και στην "προβοκάτσια" της φόρμας. Το ότι υποτάχτηκε στις ματαιοδοξίες και στις "πόζες". Έγινε μόδα και βγήκε στις γκαλερί πασαρέλες, χρηματιστήρια. Μια άλλη, είναι η έμφαση στην ψυχανάλυση (ψυχανάλυση: αυτή η μεγάλη επιχείρηση ενοχοποίησης του ατόμου και απενοχοποίησης του συστήματος). Πράγματα που οδηγούν στην περιπτωσιολογία και σκοτεινιάζουν τον ορίζοντα. Και μια άλλη ακόμα είναι, η αμηχανία του Μοντερνισμού απέναντι στην παράδοση. Γιατί συνέχειες και ασυνέχειες, δεν πρέπει να φοβίζουν την συζήτηση. Αν υπάρχει τελικά συζήτηση, αυτό είναι που ενδιαφέρει. Η δυναμική! Όχι η περιχαράκωση, ο ρατσισμός και οι αποκλεισμοί. Γιατί τότε, ποια η διαφορά;
Και έχει και άλλες πολλές ενστάσεις. Και είναι όλ' αυτά, που έκαναν τον μοντερνισμό, ένα κίνημα με υπεροψία, που θέλησε και έγινε κατεστημένο, χωρίς όμως να θέλει ν' αναλάβει και τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις, που προκύπτουν απ' αυτό! Πού χάθηκε ο Μάης του '68;
Είναι κάτι σαν την Αριστερά και την υστερία της για την εξουσία। Την υπεροψία και την αλαζονεία, των ηγετικών της ομάδων। Όλ' αυτά τελικά που την απομάκριναν από τις αφετηρίες και τους στόχους της। Τα γεγονότα των καταρρεύσεων και οι πολλές αιτίες τους, στις χώρες του "υπαρκτού" ειναι νωπά।
Η πορεία είναι κοινή και είναι και για τα δύο, όλ' αυτά που βλέπουμε και ζούμε. Η αποτύπωση του τέλους του κύκλου τους. Το ότι αδυνατούν και τα δύο, να μπορούν να ανανεωθούν και να συνεχίσουν. Το ότι δεν έχουν πια, τίποτα πειστικό να καταθέσουν και να θέσουν σε κίνηση. Το ότι μετά βίας ακολουθούν τα γεγονότα, αντί να τα προκαλούν και να τα δημιουργούν. Το ότι έχασαν την έξωθεν καλή μαρτυρία. Την μαχητικότητά τους και την στόχευση της ανατροπής, των αιτιών της κρίσης και όχι την διαχείρησή της. Η έξωθεν καλή μαρτυρία και γι' αυτά είναι πια το "life style", οι μόδες και τα "ιλουστρασιόν" περιοδικά. Το ότι τελικά έγιναν μέρος του προβλήματος.
Η Αριστερά, και αυτή δεν νικήθηκε, ενσωματώθηκε. Το κατεστημένο, υπήρξε πιο δυνατό, εύστροφο και αποτελεσματικό απ' αυτή. Έκανε σωστά, όλα όσα αυτή /ενώ δεν έπρεπε, γιατί ήταν δική της ύλη/ έκανε λάθος. Από άλλη φυσικά αφετηρία και με άλλο στόχο. Η Αριστερά πολεμώντας το κατεστημένο, κλείστηκε γκετοποιήθηκε, συντηρητικοποιήθηκε και έγινε και η ίδια κατεστημένο. Πιο κατεστημένο από το κατεστημένο. Ενώ το "κλασσικό" κατεστημένο με πυξίδα όπως πάντα την επιθετική "προσαρμοστικότητα", πήρε τα μηνύματα των καιρών, τα υιοθέτησε, τα ενσωμάτωσε, τα διέφθειρε και άντεξε και προχώρησε. Η Αριστερά έμεινε στάσιμη κι έχασε το τρένο της Ιστορίας. Αντίθετη στην δημιουργό της αιτία, σ' αυτό που την είχε προκαλέσει. Κατέληξε να δείχνει, πως δεν μπορεί να ανανεώνεται και να εξελίσσεται. Η προσχώρησή της στη λογική της διαχείρησης, παραπέμπει αλλού και σε άλλα. Τα άλλα, όλα τα άλλα, ήταν η φυσική συνέπεια αυτού. Αλλά και η Νέα (λεγόμενη) Αριστερά, πάει στο άλλο άκρο και χάνεται στην περιπλάνησή της. Υιοθετεί άκριτα άλλοτε δημαγωγικά και άλλοτε λαϊκίστικα τα πάντα και στο τέλος χάνει την ταυτότητά της, τον κόσμο της και τους στόχους της. Ένα μέρος της καταφεύγει στο νέο-συντηρητισμό του "Politically Correct" (το πιο προβεβλημένο από το life style) αναζητώντας περισσότερο ένα άλλοθι, παρά μια διέξοδο σε μια νέα ταυτότητα και σε ένα νέο σχέδιο, σε μια νέα δυναμική για την κοινωνία.
Και είδαμε και πώς κινήθηκαν, όλοι αυτοί, από τους ανθρώπους και της Αριστεράς και της Τέχνης, που πρόλαβαν και έπιασαν τις πρώτες και τις καλές θέσεις. Τα στασίδια. Έτσι το είδαν. Όλοι ενσωματώθηκαν. Και άρχισαν αντί να δίνουν μάχες, για τομές και για αλλαγές, να διδάσκουν συμπεριφορές, πόζες και μανιέρες και με τα "καρνέ" των επιταγών στις κωλότσεπες!
Μοντερνισμός στην Τέχνη και Αριστερά έχουν πολλά κοινά και στα πάνω τους και στα κάτω τους. Ένα παράδειγμα για τα πάνω τους, είναι πως υπήρξαν και τα δύο και σε παγκόσμια κλίμακα, αιτίες για την ενεργοποίηση δισεκατομμυρίων ανθρώπων, που είδαν με άλλη ματιά και άξονες την Ιστορία και τον Κόσμο.
Απελευθέρωσαν δυνάμεις, που πολύ λίγα κινήματα, τόσο γρήγορα και σε τέτοια έκταση το κατάφεραν. Άλλαξαν την εστίαση της Ιστορίας και την πλεύση του Κόσμου. Η δυναμική τους αναστάτωσε τον μέχρι τότε Κόσμο και σε πολλά επιβιώνουν και τον καθορίζουν ακόμη και σήμερα. Έγιναν θεσμοί.
Έκαναν τους ανθρώπους να σκέφτονται αλλιώς και το κυριότερο έδωσαν πρόσωπο και δυνατότητα σε όλους. Και ήταν τέτοια η δυναμική τους ώστε οι αντίπαλοί τους, μόνο με την ενσωμάτωση προσπάθησαν να τους αντιμετωπίσουν. Δεν μπόρεσαν να τους αντιμετωπίσουν και προσπάθησαν να τους διαφθείρουν.
Και ενώ άλλαξαν τόσα πολλά, σχεδόν όλα, στο τέλος τα κατάφεραν δια της "προσαρμοστικότητας", να τα φέρουν έτσι, ώστε στην ουσία να είναι σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Το γνωστό δηλαδή "…για να μην αλλάξει τίποτα, πρέπει ν' αλλάξουν όλα" του παλερμιτάνου Giuseppe Tomasi di Lampedusa, στο βιβλίο του "Il Gattopardo".
Και ένα άλλο παράδειγμα, για τα κάτω τους αυτή την φορά: Και τα δύο, δεν ξέρουν πια τι να κάνουν με τους "κοινωνικά desperados", τον λόγο και τις αιτίες τους. Όλους αυτούς που η σαλαμοποίηση των κοινωνιών των δύο τρίτων, περιθωριοποιεί μέχρις απελπισίας. Και σε εθνικό επίπεδο, και με την παγκοσμιοποίηση, και σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή την άλλη τους πλευρά και των δύο. Αυτούς που η Αριστερά, δεν έπρεπε να ξεχάσει και ο Μοντερνισμός, έπρεπε να ξανά ανακαλύψει! Και οι δύο, δεν το μπόρεσαν. Φυσικά αυτό, δεν ακυρώνει, όλη την παρουσία τους και την συμβολή τους, ιστορικά. Απλώς και τα δύο, όπως ήταν και είναι, δεν μπορούν πια να υπάρχουν και να συνεχίζουν. Αφήνουν πολύ περισσότερα απ' έξω, παρά τα όσα περιέχουν. Έχουν τελειώσει, όπως ήταν και τα ξέραμε. Είναι εκτός τόπου και χρόνου. Μουσειακά!
Και μπαίνει τώρα το ζητούμενο. Τι να κάνουμε; Μεγάλο και Ιστορικό το ερώτημα και πάντα επίκαιρο. Ο Άξονας θα πρέπει να είναι πάντα και σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση γύρω από την κοινωνία και τα άμεσα και μεγάλα προβλήματά της. Μια συζήτηση βάθους και ουσίας. Και σ' αυτό έχουν ρόλο και η Πολιτική και η Τέχνη!
Και κοινός τόπος, της αναζήτησης, πρέπει να είναι η διεύρυνση της συζήτησης και της εμπλοκής και σε θέματα πολλά και άλλα, εκτός από την οικονομία. Αυτή μπορεί να αποτελεί, σημαντικό κρίκο αλλά όχι αποκλειστικό. Έχουμε τις γνώσεις, την εμπειρία και τις εγγυήσεις για να το τολμήσουμε. Η μοναδική προϋπόθεση πρέπει να είναι, οι ανοιχτές και δημοκρατικά συγκροτημένες κοινωνίες. Υπάρχουν περιθώρια και για "μπίζνες" και για κέρδη. Εκεί που δεν πρέπει να υπάρχουν περιθώρια, είναι για υπερκέρδη και για την κάθε είδους χειραγώγηση χάριν αυτών. Οι όποιοι "ταλιμπανισμοί" και φονταμενταλισμοί, ποτέ δεν οδήγησαν κάπου, χωρίς δυστυχία και καταστροφή. Πόσο μάλλον οι μεταλλαγμένες εκφράσεις τους. Τα προβλήματα, είναι πια Ηθικά!
…
Η έμφαση θα πρέπει να δίνεται στον Πολιτισμό και στο Ιστορικό γίγνεσθαι. Στις υποχρεώσεις αλλά και στα δικαιώματα των ανθρώπων /όλων των ανθρώπων στη ζωή, με ισοτιμία στις δυνατότητες και στις ευκαιρίες. Τα πάντα πρέπει να προκύπτουν και όχι να επιβάλλονται από τα πάνω και με το έτσι θέλω. Να εμπεδωθεί απόλυτα, πως δεν υπάρχει μία και μοναδική αλήθεια/ η όποια αλήθεια. Και πως η όποια αλήθεια, δεν έχει ιδιοκτήτες. Η μόνη αλήθεια, είναι η καθημερινή διαδικασία προσέγγισής της. Επίσης, οι όποιες ενστάσεις πρέπει να λύνονται, μέσα και αποκλειστικά από την κοινωνική διαλεκτική.
Ο Θουκυδίδης(*) έλεγε, πως τα πάντα είναι πολιτική (Επιτάφιος).
Όποιος δεν την θέλει και δεν θέλει να έχει να κάνει μαζί της, απλώς αφήνει κάποιον άλλο, να το κάνει και γι' αυτόν. Και αν το κάνει καλά, έχει καλώς, αν όμως δεν το κάνει καλά και τον βλάπτει, τότε είναι αργά πάντα, όταν το ανακαλύπτει γιατί το υφίσταται. Το ίδιο ακριβώς, συμβαίνει και με την Τέχνη!
Ο Θουκυδίδης, αν ζούσε σήμερα, θα συμπλήρωνε νομίζω, πως τα πάντα είναι Πολιτική και τα πάντα είναι Τέχνη. Το λέγανε και κάποιοι επαναστάτες στα πιο πρόσφατά μας χρόνια. Πως η Ζωή, πρέπει να είναι ένα Έργο Τέχνης.
Τόνιζαν και οι δύο με έμφαση, πως αυτά για να ισχύσουν, πρέπει να ισχύουν και να γίνονται αποδεκτά απ' όλους. Και για να γίνει αυτό, πρέπει να ανατραπούν οι βεβαιότητες και οι συσχετισμοί που τα εξασφαλίζουν. Ήταν όμως και οι δύο, πολύ αθώοι και με πολύ καλές προθέσεις, για να δουν μακρύτερα και τις παρενέργειες και τις στρεβλώσεις που υπήρξαν.
Η Αθωότητα (βλέπε Αυθεντικότητα και Αυθορμητισμός) όμως, πρέπει να είναι Δικαίωμα και πρέπει να είναι Ποιότητα. Η Ζωή να πούμε, σαν το ψωμί που βγαίνει από τον φούρνο και όχι αποξηραμένο βούτημα, σε πλαστική συσκευασία. Η προϋπόθεση, για την όποια "αφήγηση".
Ουτοπία; Ναι, ουτοπία! Αυτό δεν σημαίνει, πως δεν μπορεί να αποτελεί και μια προσδοκία, ένα όραμα, ένα στόχο. Το πλαίσιο. Διότι δεν μπορεί όλα, να έχουν το χαρακτήρα εμπορικών πράξεων. Γιατί αλλιώς, το πράγμα γίνεται πολύ επικίνδυνο, μ' όλ' αυτά που καταργούνται. Πώς μπορεί να φανταστεί κάποιος το όνειρο, τον έρωτα, την φιλία, τις τέχνες και πάρα πολλά άλλα χωρίς την Αθωότητα. Και η Αθωότητα δεν έχει ένα διακόπτη για να τον ανοίγεις όποτε θες και όποτε βολεύεσαι. Ή το ακόμα χειρότερο, όποτε κάποιοι θέλουν και όποτε τους βολεύει, να το επιτρέπουν και μάλιστα σε δόσεις.
Δεν είναι/ήταν αφελείς, οι απανταχού και πάντα "εφευρέτες" θρησκειών και πολιτικών συστημάτων, που αυτό ακριβώς εμπορεύοντο και απ' αυτό επωφελούντο। Έκαναν εμπόριο αθωότητας। Φρόντιζαν για ένα όραμα που να ανταποκρίνεται στα ορμέμφυτά των οπαδών τους, να τους φοβίζει ή να τους ισορροπεί ή και τα δύο και να τους καθιστά έτσι, πιο εύκολα χειραγωγήσιμους।
Πρέπει λοιπόν, την Αθωότητα και την Καλή Πρόθεση, να τα υπερασπιζόμαστε από κάθε χειραγώγηση και από τον οποιονδήποτε! Και ο ρόλος και της Πολιτικής και της Τέχνης, είναι καθοριστικός σ' αυτό. Απ' αυτό θα πρέπει να ορίζονται και να ελέγχονται.

Στο κάτω κάτω, όλοι έχουν δικαίωμα στα δικά τους λάθη. Την "σούμα" την κάνει ο καθένας μόνος του και για τον εαυτόν του και σ' αυτό βοηθάει και η Πολιτική και η Τέχνη. Για την Αυτογνωσία και τον Αυτοπροσδιορισμό του. Αλλά υπάρχει /πρέπει να υπάρχει και μια "σούμα" που γίνεται απ' όλους και για όλους. Η συλλογική συνείδηση. Κάτι που δεν γίνεται χωρίς την Πολιτική και την Δημοκρατική Διαλεκτική αλλά και την Τέχνη, με την έννοια του Πολιτισμού. Τα άλλα, όλα τ' άλλα, το πάνε αλλού και τα είδαμε πολλές φορές που το πάνε και το πληρώσαμε πάρα πολύ ακριβά κάθε φορά.

17.7.2χ3

…
Υπάρχει όμως, μια σημαντική διαπίστωση και δεν πρέπει, δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε. Ο κόσμος κουράστηκε!
Μ' αυτά και μ' αυτά, όλοι αυτοί κουράσανε τον κόσμο. Τις αποτυχίες τους, τις αδυναμίες τους, κυρίως τις ιδιοτέλειές τους και την αγοραφοβία τους κι άλλα πολλά κουσούρια, τους τα φορέσανε καπέλο και τους πρήξανε με τις απαιτήσεις και το δασκαλίκι τους. Περάσανε όλοι τους στην επόμενη φάση, αφήνοντας ανοιχτούς πολλούς λογαριασμούς με την προηγουμένη. Κι όλ' αυτά, δεν ξέρω πως τα κατάφεραν και τα πέρασαν, πως είναι πολιτική στάση, τέχνη κι αισθητική. Άντε στο Κολωνάκι, εκεί που πάνε κάποιοι αστέρες της νέο-αριστεράς, να κάτσεις καμιά ώρα και θα καταλάβεις. Γιατί, δεν πάνε όλοι αυτοί οι νέο-αριστεροί, ούτε στο Πέραμα, ούτε στις φάμπρικες, ούτε εκεί που ο κοσμάκης συνθλίβεται καθημερινά και δεν τα βγάζει πέρα. Να τους πουν τα περί μεθόδευσης του "συμβιβασμού" και πολλά άλλα κακότεχνα και κακόγουστα, δανεισμένα από άλλες αιτίες και για άλλους στόχους. Ή εκεί που πάνε διακοπές, όλοι αυτοί. Τίγκα στα αντηλιακά ειδικής προστασίας, στις ανορθωμένες και τεντωμένες ανθρώπινες ιστομάζες κώλων και βυζιών, με τα τεράστια "τζιπ" και τα ταχύπλοα και με τις βίλες, όλες φτιαγμένες "μίνιμαλ" και στο στυλ και στη γνώση τους γι' αυτά. Απ' αυτά πια αγγίζονται και μ΄ αυτά ακκίζονται στα σταριλίκια τους, στηρίζοντας το αρρωστημένο τους "εγώ". Και οι πιο "γνήσιοι" πιο κάτω, στην πλατεία Εξαρχείων. Και από εκεί και τα δύο είδη, στην Μύκονο, στο Μέγαρο και στην τηλεόραση, ν' ανοιγοκλείνουν πορτοπαράθυρα, πουλώντας τον μαϊντανό τους. Και χαριεντιζόμενοι με τις ουσίες, για να σταθούν και να στανιάρουν. Οι Πρωτοπόροι! Όλ' αυτά τα παράσιτα, που πνίξανε και ξεράνανε το δέντρο της Αριστεράς.
Και οι κοινωνίες πρέπει να έχουν και να δείχνουν ανοχές, ακόμα και σε τέτοιες εκδοχές και σκέψεις. Όταν όμως αυτές γίνονται κυρίαρχες και επιβάλλονται, ως μονόδρομος, τότε θα πρέπει να ανησυχούν. Γιατί τότε σημαίνει πως κάποια σοβαρά λάθη έχουν γίνει, με ευθύνη όλων μας.

Ο κόσμος κουράστηκε λοιπόν μ' όλ' αυτά, απογοητεύτηκε και δεν πιστεύει πια πως υπάρχει λύση. Διαλέγει έτσι, το εύκολο και γρήγορο κατά την άποψή του και κατά την συγκυρία και κινείται με την λογική του "…μέρα με την ημέρα". Δεν το δικαιολογώ. Το καταγράφω. Γι' αυτό έχουν θεριέψει η αρπαχτή, ο τζόγος, το μια κι έξω πήδημα και άλλα πολλά ευτράπελα έως και τραγικά. Παίρνουν τα πράγματα όπως είναι κι όπως έρθουνε και κοιτάνε μόνο πώς να βολευτούν και όχι πώς να τ' αλλάξουν. Όλη η ζωή τους, είναι γεμάτη τακτικές και δημόσιες σχέσεις. Ακόμα και με τους δικούς τους ανθρώπους, τα ίδια κάνουν. Έως την απόλυτη ανθρωποφαγία! Γιατί η έννοια "κόσμος" είναι αμφίσημη, κάτι σαν το μαχαίρι, που κόβει αλλά και σκοτώνει!
Και είναι πολλοί, που αδιαφορούν για τα πάντα. Για την Τέχνη, την Αισθητική και την Πολιτική. Έχουνε και τηρούν τα δικά τους μέτρα για όλα. Όλοι αυτοί που θα ήταν, κατά πως λέγαμε, και για την Πολιτική και για τις Τέχνες ο μεγάλος στόχος. Γιατί αν δεν ήτανε γι' αυτούς, τότε για ποιους γινότανε η κουβέντα.
Όλοι αυτοί όμως, υπάρχουν είν' εδώ, γράφουν και διαμορφώνουν τα περιβάλλοντά μας και έχουν μάλιστα "εμπλουτιστεί" τελευταία και με πάρα πολλούς, που κάποτε έλεγαν άλλα και σήμερα τα λέν' αλλιώς. Άλλοι έχοντας σαν άλλοθι, πολλούς από τους βερμπαλισμούς και τα κλισέ του "μοντερνισμού" με δικές τους αυθαίρετες ερμηνείες και εκδοχές και άλλοι με τα πιο παρωχημένα συνθήματα, του πιο καθυστερημένου συντηρητισμού, έως και τον πιο σκοτεινό θρησκευτικό φονταμενταλισμό, παραμάσχαλα.

Με την αλλοτρίωσή τους, που την αποδέχονται και την επιτρέπουν και την χειραγώγηση, που έναντι παχυλότατων αμοιβών, εξυπηρετούν ως παπαγαλάκια και διαμορφώνουν, συσχετισμούς, πλειοψηφίες, πολιτικές.

Διαμορφώνεται τελικά, με αυτούς ενδιάμεσους, η ζωή όλων μας. Παραποιούν κατά το δοκούν της αυθαιρεσίας και του εγωισμού τους, και διαφθείρουν τα πάντα, ύπουλα και υποχθόνια. Και την Πολιτική και τις Τέχνες. Επικρατούν έτσι συνθήκες και άλλοθι, που με το πρόσχημα της περίφημης τάχα μου "αυτορύθμισης", να μπορούν οι κρατούντες να ασυδοτούν, ενώ παριστάνουν τους νίπτοντας τας χείρας των.
Αυτοί κάνουνε τώρα το κακό, εκεί φτάσαμε και την Πολιτική και την Τέχνη. Είδες πουθενά χωροφύλακες ή στρατιωτικούς ή άλλους θεομπαίχτες να διατάζουν, το πώς να σταθείς και το πώς να ζήσεις; /Όχι πως δεν είναι παρόντες και αυτοί και δεν παραφυλάνε/. Τώρα όμως είν' όλοι οι άλλοι, οι παραπάνω, που ως μεσάζοντες, έχουν αναλάβει. Όλοι μας δηλαδή, από λίγο έως πολύ, θύτες και θύματα συγχρόνως. Κι έτσι εξαντλήθηκαν και η Πολιτική και η Αριστερά και ο Μοντερνισμός και οι Τέχνες.
Οι κατεστημένοι, με τις παραπάνω εγγυήσεις, τ' "άλλαξαν" όλα, για να μην αλλάξει τίποτα κι όλοι εμείς, όμοια χαριτωμένοι "αρχοντοχωριάτες" την πατήσαμε. Τσιμπήσαμε και τρέχουμε όπου μας τρέχουνε, για ένα καθρεφτάκι και για λίγες τσίχλες και καραμέλες!
Μια ολόκληρη Ευρώπη, μήτρα πολιτισμών, με τόση προσφορά, την έχουνε κάνει να τρέχει! Να τρέχει και να μην φτάνει!

...

Και εδώ βρίσκεται η καρδιά του προβλήματος, για το τι συνέβη και με τον Μοντερνισμό και με την Αριστερά. Το γιατί, σε όλα τα πάρα πάνω.
Υπάρχει ένα τεράστιο φορτίο, λέξεων, ορισμών, τρόπων, "αξιών" και Αξιών, "κριτηρίων" και Κριτηρίων, "ηθικών" και Ηθικής, προσεγγίσεων, αποκλίσεων, διαπιστώσεων, καταθέσεων, αυθαιρεσιών και προσμίξεων όλων των πάρα πάνω και πολλών ακόμα, που ο κόσμος έχει μπουκώσει. Τα 'χει χαμένα. Δυσκολεύεται να βρει μια τροχιά πλεύσης. Ακόμα και την προσέγγισή της.
Αυτές όμως είναι και θα είναι οι κοινωνίες μας. Και θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Οι ανοικτές και πλουραλιστικές κοινωνίες, δεν μπορεί να είναι αλλιώς.
Είναι λοιπόν φανερό πως μας περιμένει ένα τεράστιο "έργο". Θα 'πρεπε να έχουμε αρχίσει από καιρό. Υπάρχουν όμως μεγάλες και πολύ σοβαρές καθυστερήσεις. Και υπάρχει και πάρα πολύ "ιλύς" που βαλτώνει και εμποδίζει.
Τα πράγματα δεν ήταν ποτέ εύκολα. Σήμερα όμως οι δυσκολίες είναι απροσδιόριστα πολλές. Έχουμε φτάσει σ' ένα σημείο, που θα έπρεπε πολλά να τα έχουμε αντιμετωπίσει. Στάδια εξέλιξης που βραχυκύκλωσαν και προσπεράστηκαν. Που όμως η θητεία σ' αυτά ήταν πολλές φορές αναγκαία προϋπόθεση για ν' αντιμετωπίσουμε αυτά που ακολούθησαν.
Η σύγχυση είναι τέτοια που το δευτερεύον πάει να πνίξει το πρωτεύον, έτσι για πλάκα, για κάποια συμφέροντα ή για ένα γινάτι, μέσα σ' ένα θανάσιμο ανταγωνισμό. Το κράτος δικαίου είναι σε απύθμενη κρίση. Αλλά και το μεγάλο άλλοθι, το "κοινωνικό κράτος", ναρκοθετημένο από παντού. Όλοι οι θεσμοί, αρχαϊκοί και ατελέσφοροι πια. Και φυσικά, μέσα σ' αυτή την κόλαση, οι σχέσεις των ανθρώπων σε μια πρωτόγνωρη και με μεγάλη απροσδιοριστία, ως προς την αντιμετώπισή της, κρίση.
Κάποτε λέγαμε πως η Τέχνη αντιγράφει την Ζωή, κατοπινά πως η Ζωή πρέπει να αντιγράφει την Τέχνη, σήμερα και τα δύο είναι υποταγμένα στην Τεχνολογία.
Η απόλυτη επαλήθευση του δευτερεύοντος που πάει να κατασπαράξει το πρωτεύον. Οι τεχνοκράτες, που ως νέοι αποικιοκράτες, έχουν καταλάβει όλους τους χώρους και κυρίαρχα το χώρο της Πολιτικής. Όσο για το Πολιτισμό, ούτε λόγος. Μόνον όσα πουλάνε!
Δεν είναι περίεργο λοιπόν το τέλος εποχής για πολλά.
Το περίεργο είναι, ένα είδος προσομοίωσης, που ζούμε, της περίπτωσης του "Τιτανικού". Η απάθεια, η αδιαφορία και η ανευθυνότητα, με την οποία τα πάρα πάνω αντιμετωπίζονται. Ένας ορίζοντας θολός, χωρίς ίχνη ελπίδας.

24.6.2χ5

Κ.Κ

ΥΓ
Για τον "Μεταμοντερνισμό", δεν χρειάζονται σχόλια. Δεν νομίζω πως έχει καμία σχέση με όλα τα παραπάνω. Είναι μια παραλλαγή από τις τόσες, που προέκυψαν μέσα από την αδηφάγα, για προβολή και δόξα, επιδίωξη κάποιων. Κάποιων, που θέλησαν να φτιάξουν ένα δικό τους κεφάλαιο στην Ιστορία της Τέχνης, για να χωρέσουν. Ας είναι …!

.